Hisse değerleme;
Hisse değerleme, Hisse senetlerine yatırım yaparken, doğru değeri belirlemek ve o hisseyi adil fiyatından almak için belki de en önemli kriterdir. Bu aşamada temel analiz yöntemleri, yatırımcıların şirketlerin mali durumunu inceleyerek hisselerine nasıl bir değer biçebileceğini anlamasına yardımcı olur. Peki, hisse fiyatı belirlerken hangi temel analiz yöntemleri kullanılır? İşte hisse senetlerine değer biçmenin 7 temel yöntemi, örnekler ve formüllerle birlikte!
1. Cari F/K Oranı ile Hisseye Değer Biçme
Fiyat/Kazanç (F/K) oranı, bir hisse senedinin fiyatının şirketin hisse başına kazancına (EPS) oranıdır. Yatırımcılar, bir hissenin ucuz mu yoksa pahalı mı olduğunu anlamak için bu oranı sıkça kullanır. F/K oranı, şirketin mevcut kârına göre ne kadar süre içinde yatırımın geri kazanılacağını gösterir.
Formül:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]F/K Oranı = Hisse Fiyatı / Hisse Başına Kâr (EPS)[/box]
Örnek:
Bir şirketin hisse fiyatı 100 TL ve hisse başına yıllık kazancı 10 TL ise, cari F/K oranı:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]F/K Oranı = 100 TL / 10 TL = 10[/box]
Bu oran, şirketin kârına göre hisse fiyatının 10 katı olduğunu gösterir.
2. Future’s F/K Oranı ile Hisseye Değer Biçme
Future’s F/K oranı, bir şirketin gelecekte beklenen kârlarına göre hisse değerlemesi yapmayı sağlar. Yani cari F/K oranı yerine, ileriye dönük kâr tahminleriyle hisse fiyatını değerlendiririz. Özellikle büyüme potansiyeli olan şirketlerde, Future’s F/K oranı yatırımcıların ilgisini çeker.
Formül:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]Future’s F/K Oranı = Hisse Fiyatı / Gelecek Yıl Beklenen Hisse Başına Kâr (Future EPS) [/box]
Örnek:
Eğer bir şirketin hisse fiyatı 100 TL, ancak gelecek yıl için hisse başına 20 TL kazanç bekleniyorsa, Future’s F/K oranı:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]Future’s F/K Oranı = 100 TL / 20 TL = 5[/box]
Bu oran, şirketin gelecekteki kârına göre daha düşük bir değerden işlem gördüğünü gösterebilir.
3. Tarihsel F/K Oranı ile Hisseye Değer Biçme
Tarihsel F/K oranı, bir şirketin geçmişteki ortalama F/K oranlarıyla güncel F/K oranını kıyaslamaya dayanır. Şirketin tarihsel F/K ortalaması, gelecekteki performansı hakkında fikir verebilir ve hisse senedinin şu anki değerinin makul olup olmadığını anlamaya yardımcı olabilir.
Örnek:
Bir şirketin son 5 yıldaki ortalama F/K oranı 12 ise ve şu anda cari F/K oranı 8 ise, bu şirketin tarihsel ortalamaya göre düşük değerle işlem gördüğü anlamına gelir.
4. PD/DD (Piyasa Değeri / Defter Değeri) Yöntemi ile Hisseye Değer Biçme
PD/DD oranı, bir şirketin piyasa değerinin, özsermayesine (defter değeri) oranını gösterir. Bu oran, bir hissenin özvarlıklarına göre pahalı mı yoksa ucuz mu olduğunu anlamak için kullanılır. Düşük PD/DD oranı genellikle hissenin piyasa fiyatının defter değerine göre düşük olduğunu, yüksek oran ise şirketin piyasa değerinin defter değerinden yüksek olduğunu gösterir.
Formül:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]PD/DD Oranı = Piyasa Değeri / Defter Değeri[/box]
Örnek:
Bir şirketin piyasa değeri 500 milyon TL ve özsermayesi 300 milyon TL ise:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]PD/DD Oranı = 500 milyon TL / 300 milyon TL = 1.67[/box]
Bu oran, piyasa değerinin şirketin defter değerinin 1.67 katı olduğunu gösterir.
5. Ödenmiş Sermayeye Göre Hisseye Değer Biçme
Ödenmiş sermaye, bir şirketin hissedarlar tarafından taahhüt edilen sermayeyi temsil eder. Yatırımcılar, şirketin ödenmiş sermayesine bakarak hisse değerlemesi yapabilirler. Özellikle küçük ve orta ölçekli şirketlerde, ödenmiş sermaye ile şirketin büyüme potansiyeli arasında doğrudan bir ilişki kurulabilir.
Örnek:
Bir şirketin ödenmiş sermayesi 100 milyon TL ise, hisse fiyatının bu sermaye miktarıyla uyumlu olup olmadığı incelenebilir. Örneğin, piyasa değeri 150 milyon TL olan bir şirket, ödenmiş sermayesinin 1.5 katı piyasa değeriyle işlem görüyor olabilir.
6. Yıl Sonu Tahmini Özsermaye Kârlılığına Göre Hisseye Değer Biçme
Özsermaye kârlılığı (ROE), bir şirketin özkaynaklarını ne kadar verimli kullandığını gösteren bir oran olup, yatırımcılar tarafından şirketin performansını değerlendirmek için kullanılır. Yıl sonu tahmini ROE ile, şirketin gelecekteki performansı hakkında bilgi sahibi olabilir ve hisse fiyatını buna göre değerlendirebilirsiniz.
Formül:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]ROE = Net Kâr / Özsermaye[/box]
Örnek:
Bir şirketin yıl sonunda %20 ROE tahmin edildiğini düşünelim. Bu, şirketin özsermayesinin %20’sini kâr olarak geri kazanacağı anlamına gelir. Yatırımcılar, bu oranı kullanarak hisse fiyatını gelecekteki kârlılığa göre değerlendirebilir.
7. PD/NS (Piyasa Değeri / Net Satışlar) Yöntemi ile Hisseye Değer Biçme
PD/NS oranı, bir şirketin piyasa değerinin net satışlarına oranını gösterir. Bu oran, özellikle satış hacmi yüksek ama kâr marjı düşük olan şirketler için anlamlı olabilir. Düşük PD/NS oranı, hissenin piyasa değerinin satışlara göre düşük olduğunu, yüksek oran ise piyasa değerinin satışlara göre yüksek olduğunu gösterir.
Formül:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]PD/NS Oranı = Piyasa Değeri / Net Satışlar[/box]
Örnek:
Bir şirketin piyasa değeri 200 milyon TL ve yıllık net satışları 150 milyon TL ise:
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]PD/NS Oranı = 200 milyon TL / 150 milyon TL = 1.33[/box]
Bu oran, şirketin net satışlarının 1.33 katı piyasa değerine sahip olduğunu gösterir.
Hisse Değerlemeyi Doğru Yöntemle Yapmak
Bir hisse senedine değer biçmek, yatırım kararlarınızı daha sağlıklı hale getirir. Cari F/K, Future’s F/K, PD/DD, Tarihsel F/K gibi yöntemler, temel analizde önemli araçlardır ve yatırımcıların doğru fiyatlama yapmasına olanak sağlar. Ancak, tek bir yönteme bağlı kalmamak ve farklı analiz yöntemlerini bir arada kullanmak her zaman daha doğru bir yaklaşımdır.
Unutmayın ki borsada başarı, yalnızca fiyatları takip etmekle değil, aynı zamanda değerlemeyi doğru yapmakla gelir!
